Banbaşı kənd ərazisi

Kəndin adı:
Banbaşı

Əhalisi: 
2550 nəfər 

Ərazisi: 
401 ha 

Viləş çayının sol sahilində, rayon mərkəzindən 4 km məsafədə, Masallı-Təzə Alvadı magistral yolunun qərb hissəsində yerləşir. Masallı şəhəri, Yeyənkənd, Köhnə Alvadı, Kosakül və Böyük Xocavar kəndləri ilə həmsərhəddir. Əhalinin əsas məşğuliyyəti əkinçilik və heyvandarlıqdır. Kənddə 2009-cu ildə istifadəyə verilmiş 480 yerlik müasir tipli məktəb, feldşer-mama məntəqəsi fəaliyyət göstərir. 1 məscid dindarların istifadəsindədir. Məşhur Mirheydər ağa ocağı camaatın inam yerinə çevrilmişdir. Kənddə 1 yanacaq doldurma məntəqəsi, 1 maye qazdoldurma məntəqəsi, 1elektrik yarımstansiyası vardır. Banbaşı kəndi Masallı rayonunun ən qədim yaşayış məntəqələrindən biri hesab olunur. Yaşı min illər ehtimal edilən Cəm-Cəm şəhəri burada olmuşdur. Cəm-Cəm şəhərinin tarixi ilə bağlı böyük elmi- arxeoloji araşdırmalar aparılmasa da, kənd əhalisi tərəfindən aparılan qazıntılar zamanı həyətlərdən qədim kərpiclər, qızıl əşyalar, yeraltı pilləkənli quyular və s. tapılmışdır. Şəhər dağıldıqdan sonra bu ərazidə yenidən məskunlaşma olmuş və Banbaşı kəndi yaranmışdır. Ehtimal olunur ki, Banbaşı “ ban “ sözündən yaranmışdır. Ban evin yuxarısı, çardağı, ən yüksək hissəsidir. Kənd Viləş şayı sahilində yüksəklikdə yerləşdiyi üçün Banbaşı sözünün yüksək yer, yuxarı yer, baş yer mənasında olduğunu ehtımal edənlər də var. Kənddə 4 təpə kurqan var ki, bu da kəndin strateji məntəqə olduğuna işarədir. Kurqanların ətrafından tapılan kərpiclər, daşlar, müxtəlif əşyalar onların yaşının çox olduğuna işarədir. Kənddə ilk məktəb 30-cu illərin əvvələrində açılmışdır. Kəndin ilk ali təhsilli sakinləri Qədiməliyev Abdul Qənbər oğlu, Allahverdiyev Höccət Əsəd oğlu, Əmrahov Yusif Bağır oğlu və başqaları olmuşlar. Banbaşı kəndinin sakinləri öz alimləri ilə fəxr edirlər. Bəşirov Soltanağa Hacıağa oğlu- texnika elmləri doktoru, professor. Hal-hazırda vəfat etmişdir. Ağayev Məmmədhəsən Məmmədhüseyn oğlu- tibb elmləri doktorudur, Azərbaycan Dövlət Tibb Univeristetinin müəllimidir. Qədiməliyev Fikrət Gülverdi oğlu-tibb elmləri namizədidir. Böyük Vətən Müharibəsində Banbaşı kəndindən 150 nəfər cəbhəyə getmiş, onlardan 50-ci cəbhədən qayıtmışdır. Hazırda sağ qalan BVM iştirakçısı yoxdur. Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə Banbaşı kəndi iki şəhid vermişdir. 2 nəfər xidməti qulluq zamanı həlak olmuşdur. Qasımov Cavanşir Beytulla oğlu- 1992-ci ildə, Abdullayev Mürüvvət Əli oğlu isə 1993-cü ildə şəhid olmuşdur. Mirzəyev Nail Nadir oğlu 2004-cü ildə, Həsənov Etiram Ağabəy oğlu isə 2006-cı ildə xidməti qulluq zamanı həlak olmuşdur. Banbaşı kəndindən olan məşhur din xadimi Əhmədov Əhmədağa Abdulbağı oğlu 25 il dini təhsil almış, 1937-ci il represiya qurbanı olmuşdur. Banbaşı kəndindən olan ziyalılar müxtəlif rəhbər vəzifələrdə işləmişlər. Mirzəyev Yasər Abı oğlu- Masallı Rayon Komsomol Komitəsinin 1-ci katibi, Masallı Rayon Partiya Komitəsinin şöbə müdiri işləmişdir. Qədiməliyev Fikrət Gülverdi oğlu-Dövlət Kömrük Komitəsi Tibb xidməti idarəsinin rəisi işləyir, Tibb xidməti general-mayorudur. 

Kəndin adı: 
Böyük Xocavar 

Əhalisi:
2500 nəfər

Ərazisi: 
340 ha

Banbaşı ərazi nümayəndəliyi, Banbaşı bələdiyyəsi, Banbaşı həkim ambulatoriyası, Banbaşı mədəniyyət evi, Banbaşı kənd krayon mərkəzindən 5 km məsafədə Masallı-Təzə Alvadı magistral yolunun şərq hissəsində yerləşir. Masallı şəhəri. Banbaşı , Binə Xocavar və Köhnə Alvadı kəndləri ilə həmsərhəddir.Əhalinin əsas məşğuliyyəti əkinçilik, heyvandarlıq və fərdi əmək fəaliyyətidir.itabxanası, Banbaşı poçt şöbəsi Böyük Xocavar kəndində yerləşir. Böyük Xocavar kənd orta məktəbində nəfər şagird təhsil alır. 140 yerlik Böyük Xocavar kənd uşaq bağçası 1984-cü ildən 1998-ci ilə qədər fəaliyyət göstərmişdir. Hazırda yşaq bağçasının əsaslı təmir olunması və yenidən fəaliyyətə başlaması nəzərdə tutulur. Kənddə iki məscid dindarların istifadəsindədir Kənddə bir mebel sexi fəaliyyət göstərir. Kəndin ilkin adı Xocavar olmuşdur. Kəndin adının Xoca sözündən əmələ gəlməsi ehtimal olunur. Xocavar sözü iki mənada yozulur. Böyük Xocavar kəndi ticarət yollarının kəsişdiyi rahat bir yerdə yerləşdiyindən bura bazarların olduğu, tacirlərin sevdiyi, məskən saldığı yer olmuşdur. Xocavar- xoca, yəni tacir adından əmələ gəlməsi ehtimal olunur. Böyük Xocavar kəndi həm də elmin, təhsilin inkişaf etdiyi yer olmuşdur. Kənddə demək olar hər bir dövrdə bu dövrə uyğun məktəb olmuşdur. Xocavar sözünü xoca, yəni müəllim, elmli, elm adamlarının kəndi kimi ehtimal edənlər də var. Binə Xocavar kəndi yarandıqdan sonra Xocavar kəndi BöyükXocavar adlandırılmışdır. Kənddə ilk dünyəvi məktəb sovetlər dönəminin ilk illərinə təsadüf edir. Kəndin ilk rus dilində təhsil almış ziyalıları Nağıyev Yadulla Bəşir oğlu və Abdulhəsən Balakişi oğlu olmuşdur. Onlar Privolnoye rus-tatar məktəbində təhsil almışlar. Kəndin ilk ali təhsillisi Zeynalov Abusət Əşrəf oğlu olmuşdur. O, 1944-cü ildə ATİ-nin müalicə fakultəsini bitirmiş və bundan az müddət sonra vəfat etmişdir. Kəndin ilk ali təhsil almış və bütün ömrünü təhsilə həsr etmiş ziyalısı ADU-nin tarix fakultəsini 1954-cü ildə bitirmiş Quliyev Nəriman Məmmədəli oğlu olmuşdur. Kəndin ilk alimi, fizika-riyaziyyat elmləri namizədi ADPU-nin dosenti Museyib Yadulla oğlu Bəşirov olmuşdur. Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliyinin üzvü, mərhum şair Qiyas Həmid Böyük Xocavar kəndində anadan olmuş və burada təhsil almışdır. Ölkənin müxtəlif ali təhsil və elm ocaqlarında Böyük Xocavar kəndindən olan aşağıdakı alimlər çalışır: Məmmədsadıqov Hüseyn Həsən oğlu-texnika elmləri namizədi, professor, Azərbaycan Dövlət Memarlıq və Arxitektura Akademiyasında işləyir. Rəşidzadə Loğman Rəşid oğlu- filoloqiya elmləri namizədir, Məmmədov Alim İslam oğlu-tibb elmləri namizədi, Azərbaycan Dövlət Tibb Univerisitetinin assisentidir. Rəhimli Ədalət Böyükxan oğlu- hüquq elmləri namizədi, ARDNŞ-nin hüquqşunasıdır Məmmədov İlqar İslam oğlu- tibb üzrə fəlsəfə doktoru, Masallı rayon xəstəxanasının şöbə müdiridir. Böyük Vətən Müharibəsində iştirak edənlərdən sağ qalan yoxdur. Torpaqlarımızın toxunulmazlığı, Qarabağ uğrunda Böyük Xocavar kəndi dörd şəhid vermişdir: Məmmədov Bəyalı İlyas oğlu-1992-ci ildə Ağdərə uğrunda gedən döyüşlərdə həlak olmuşdur. Əzizov Emil Əbil oğlu- 1994-cü ildə Ağdərə uğrunda gedən döyüşlərdə həlak olmuşdur. Alışov Nahid Güləli oğlu 1994-cü ildə Füzuli uğrunda gedən döyüşlərdə həlak olmuşdur. Bayramov Qismət İlyas oğlu 1992-ci ildə şəhid olmuşdur. Böyük Xocavar kəndindən olan ziyalılar bir çox rəhbər vəzifələrdə işləmişlər və hal-hazırda işləyirlər. Rəşidzadə Loğman Rəşid oğlu. “ Sovet kəndi “ qəzetinin redaktoru, Azərbaycan Respublikası Prezident Administrasiyasının məsləhətçisi işləmişdir, hazırda Bakı şəhər Ekologiya və Təbii Sərvətlər Departamentində müavin vəzifəsində işləyir. Mikayılov Allahyar Qüdrət oğlu Masallı RPK-nin təşkilat şöbəsinin müdiri olmuş və başqa bir sıra rəhbər vəzifələrdə çalışmışdır. Quliyev Ağadədə Abdulmənəf oğlu-Masallı rayon Komsomol Komitəsinin birinci katibi işləmişdir. Bayramov İmanəli Əbülhəsən oğlu Lerik rayon Prokuroru olmuşdur.

Kəndin adı:
Binə Xocavar

Ərazisi:
180 ha

Əhalisi:
1210 nəfər

Masallı rayon mərkəzindən 3 km məsafədə yerləşir. Bakı-Astara magistral yolu Binə Xocavar kəndinin ərazisindən keçir. Təzə Alvadı, Böyük Xocavar, Köhnə Alvadı, Şərəfə, Çaxırlı, İmanlı və Masallı şəhəri ilə həmsərhəddir.Kənd əhalisinin əsas məşğuliyyəti əkinçilik, maldarlıq və fərdi əmək fəaliyyətidir. Kənddə 1 orta məktəb, 1 kitabxana , 1 feldşer-mama məntəqəsi, 1 EATS fəaliyyət göstərir. 1məscid dindarların istifadəsindədir. Binə Xocavar kəndi Böyük Xocavar kəndindən köçüb gedən bir qrup əhalinin hesabına yaranmışdır. Belə ki, Xocavar kənd əhalisi indiki Binə Xocavar kəndi ərazisində əkinçiliklə məşğul olmuş, Lakin texnikanın olmaması ucbatından gedib-gəlmək çətin olmuşdur. Odur ki, həmin ərazidə əkinçiliklə məşğul olan insanlar orada yurd salmağa, yəni binə tutmağa qərar vermişlər və Binə Xocavar kəndi yaranmışdır. Bundan sonra Xocavar kəndi Böyük Xocavar adlandırılmışdır. Binə Xocavar kəndində ilk məktəb 1937 illərdə açılmış, ibtidai məktəb kimi fəaliyyətə başlamışdır. Kəndin ilk ali təhsillisi Hacıyev Atabala Həzi oğludur ki, 1954-cü ildə Gəncə Kənd Təsərrüfatı institunu bitirmişdir. Ümumiyyətlə, Binə Xocavar kəndi Masallı rayonunda əhalisinin faizinə görə ən çox ali təhsillisi olan kəndlərindən biridir. Binə Xocavar kəndinin yetirməsi Əmənov Yəhya Abdulhəsən oğlu texnika elmləri namizədi, dosentdir, Azərbaycan Dövlət Politexnik Univerisitetində işləyir. 2-ci Dünya Müharibəsində iştirak edən veteranlardan yalnız biri Hacıyev Atabala Həsi oğlu sağ qalmışdır ki, o, hazırda Masallı rayon Veteranlar Şurasının sədridir. Hacıyev Atabala Həsi oğlu BVM-də göstərdiyi qəhrəmanlıqlara görə Lenin ordeni ilə təltif edilmiş, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını almaq üçün təqdim olunmuşdur. Lakin o, indiki mənfur düşmənlərimizin təsiri ilə bu adı almaqdan uzaqlaşdırılmışdır. Kəndin fəxri Nuriyev Bəşir Nuru oğlu 1994-cü ildə Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə şəhid olmuşdur. BinəXocavar kənd tam orta məktəbi onun adını daşıyır. BinəXocavar kənd sakini Leysanov Bahaddin Dəyyan oğlu Neftçala rayononda bir sıra idarələrə rəhblik etmiş, Neftçala Ryon İcraiyyə Komitəsinin sədri vəzifəsini tutmuşdur.